百年前馬來舞龍隊

華巫文化交流---

百多年前，沙烈柏朗（Salleh  Perang）創立馬來舞龍隊，在柔佛峇株巴轄馬來社會中盛行逾半世紀。1899年，柔佛蘇丹誕辰，馬來龍隊首次盛大演出。1955年，馬來龍隊最後一次的盛大公開表演，從此消聲匿跡。

馬來西亞是個多元種族國家，長久以來，馬來族和華族生活在一起，共同開發熱帶雨林，創造財富。這裡要講一個百多年前華巫兩大民族文化交流的歷史故事，介紹一位熱愛華族文化的馬來高級官員。

19世紀末期，在馬來半島南部，蘇丹阿武峇加積極推動柔佛經濟發展，大力引進華工，種植甘蜜胡椒。他決定在柔佛西北部創建麻坡和峇株巴轄兩個市鎮，派遣大臣沙烈柏朗（Salleh Perang），負起重任，開闢這兩個新市鎮。

組織馬來龍隊的沙烈柏朗。

沙烈柏朗才華洋溢，勤奮好學，與華人關係良好，有許多華人朋友，完成蘇丹交給他的任務，成績優越，蘇丹封他為Datuk Bentara Luar ，簡稱Dato Luar。

沙烈柏朗學習中文，喜歡中華文化，學習華人傳統樂器，學水墨畫和看京戲。1883年，他陪同柔佛統治者阿武峇加訪問中國，在上海和武漢，受到清朝高級官員的接待。早年，他在馬來人社會中推廣華人的舞龍文化，更值得讚揚，有利於兩族文化交流與和諧相處與合作共榮。

為促進華巫兩族的文化交流，沙烈柏朗組織峇株巴轄馬來人舞龍隊。1893年，他奉命開發峇株巴轄，除經濟建設之外，他也推廣馬來戲劇等文化活動，並於1899年創立了馬來青年舞龍隊，在當地馬來社會中持續風靡數十年。

馬來報章〈每日新聞〉（Berita Harian）先後於1969年4月13日和1973年9月15日，刊登特別報導 〈峇株巴轄馬來人舞龍隊〉（Tarian Naga Melayu di Batu Pahat），介紹沙烈柏朗創立之舞龍隊對馬來社會的影響以及其意義。

馬來人舞龍隊活躍於峇株巴轄馬來社會長達50多年，卻於1955年之後消失。對此，〈每日新聞〉的報導感到十分惋惜，並引述當地馬來父老談話，希望有朝一日，馬來人舞龍隊能夠再現，在多元民族的國家中，促進民族和諧與團結。

報導說，沙烈柏朗創立的馬來舞龍隊深受當地馬來社會的歡迎，並引以為榮。每當馬來人舉行婚禮，新郎的迎親隊來到新娘家，馬來少年高舉閃亮彩紙制成的椰梗花（Bunga Manggar），後面跟隨著馬來鼓（kompang）隊和馬來人舞龍隊。鑼鼓聲和馬來鼓聲齊鳴，馬來舞龍隊手身穿華族服飾，鑼鼓喧天，長龍翻滾，十分熱鬧。

報導引述峇株巴轄馬來父老的回憶，場面十分熱鬧，充滿歡樂喜悅。他彷彿還能听到華族鑼鼓聲和馬來鼓聲，震耳欲聾，看到長龍舞動，陪同新郎抵步的歡樂場景。

除了婚禮，馬來舞龍隊常在大節日和庆典時出動表演，吸引了大批觀眾。許多年來，每年峇株巴轄都有馬來舞龍隊表演，成為馬來社會的一種風氣。1955年，為庆祝蘇丹登基60周年，峇株巴轄馬來龍舞隊出動一條巨龍，長50英尺，由40名馬來青年合力舞動。巨龍在峇株巴轄街道上翻滾，一路上鑼鼓喧天。馬來父老斯拉默 (Selamat Paiman) 回憶道，看到馬來青年精力充沛，熟練地舞動巨龍，不停旋轉滾動，彷彿是一條活生生的巨龍在飛舞，令他終身難忘。

〈每日新聞〉的報導說，很可惜，自此之後，馬來龍隊消聲匿跡。這條馬來龍象徵多元民族的團結，如有機會再現，有利於建設馬來西亞多元民族的國家文化。

的確，馬來舞龍文化的消失十分可惜，今天應讓更多人知道，沙烈柏朗在約120年前，為多元民族團結與文化交流積極努力，注入正能量要素，馬來舞龍文化曾經在柔西北地區盛極幾十年。

以下是馬來報章〈每日新聞〉Berita Harian 於1969年的報導：

Berita Harian   13-4-1969 p.10

Tarian Naga Melayu di Batu Pahat

Ganji Tapi Benar

Di Batu Pahat terdapat satu kumpulan Perarakan tarian naga yang di jayakan sa-penoh-nya oleh orang2 Melayu.

Tarian naga yang popular di kalangan orang2 China. Se benar nya telah menjadi permainan orang2 Melayu daerah Batu Pahat sejak bandar itu di buka kira2 70 tahun yang lampau.

Dato Bentara Luar Mohd Salleh bin Perang yang membuka Bandar Batu Pahat pada tahun 1893 itu adah lah se- orang yang luas pengetahunan-nya tentang bahasa dan kebudayaan China.

Beliau lah yang bertanggong jawab memperkenalkan tarian naga itu kepada orang Melayu.

“Saya seoleh2 maseh terpandang2 bagaimana meriah nya perarakan naga itu dengan pemainan2 nya yang lengkap berpakaian sa chara China.” Ujar sa orang tua yang saya temui.

馬來父老回憶道：我感覺當年舞龍歡樂場面，仍然历历在目，隊員身穿華族服裝，歡樂舞動。

Sejak itu perarakan tarian naga merupakan satu2-nya permainan orang2 Melayu yang amat di-banggakan.

此後，舞龍成為了馬來人歡慶表演的項目，並以此為榮。

Dalam majilis perkahwinan, perarakan tarian naga yang lengkap di-iringi dengan bunyi2an-nya selalu terdapat untuk mengiringi mempelai yang akan naik ka-atas pelamin.

Peraarakan itu kemudian nya munchol sa-tiap kali di-adakan sambutan dan hari kebesaran seperti sambutan ulang-tahun keputeraan Sultan dan lain2 lagi.

Dalam masa sambutan Jubil Intan Sultan Ibrahim pada tahun 1955,   perarakan naga merupakan Pertunjokan yang paling merarek sa-kali.

Sa-ekor naga yang panjang-nya kira2 50 kaki telah di-arak menyelilingi bandar Batu Pahat oleh lebeh kurang 40 orang pemain2-nya.

“Saya sunggoh kagum melihat perarakan itu. Lebeh kagum lagi melihat kechekapan orang yang mengegang peranan memainkan kepala naga itu hingga ternampak sa-olah2 naga itu benar2 hidup.” Ujar Enche Selamat Paiman yang pernah menyaksikan pertunjokan itu.

Tetapi malang-nya, sejak itu perarakan tarian naga oleh orang2 Melayu yang melambangkan ada-nya perpaduan di-kalangan kuam telah tidak munchol lagi di-daerah Batu Pahat.

Beberapa orang tua di Bandar Batu Pahat yang saya temui bersetuju kalua orang2 Melayu dapat menghidupkan semula perarakan tarian naga itu.

Memang tepat pada masa nya kalua perarakan tarian naga ini munchol samula di-kalangan orang2 Melayu daerah Batu pahat ini sesuai  dengan usaha2 kerajaan untok menyatupadukan raayat yang berbilang bangsa itu. Dan ini, rasa-nya, adalah satu chontok yang baik dalam menbina satu asas kebudayaan nasional di-Malasia.